Thuật
ngữ tính toán bắt nguồn từ quan niệm: “Không nên có ý nghĩ hại người, nhưng phải
luôn đề phòng người khác”.
Người
ta thường hiểu “tính toán” theo nghĩa xấu, nhưng thực ra, nếu nhìn nhận một cách
khách quan thì không hoàn toàn như vậy. Trong quan hệ giữa người và người, điều
quan trọng nhất là phải đồng cảm, thấu hiểu lẫn nhau. Trong những mối quan hệ
thường thấy có thể biểu hiện hoặc là tôi tốt nhưng anh không tốt; hoặc anh tốt
và tôi cũng tốt. Hiển nhiên, chúng ta thấy điều thứ hai thường phù hợp với quy
tắc ứng xử hơn. Phẩm chất quan trọng nhất trong mối quan hệ giữa người và người
là sự chân thành, đáng tiếc rằng điều mà chúng ta hy vọng chỉ là sự chân thành
của người khác chứ không phải là của chính bản thân chúng
ta.
Làm
việc mà không phải tính toán sẽ chẳng phải đau đầu nhức óc! Thế nhưng cuộc sống
có cho phép bạn “thoải mái” như vậy không? Tính toán chẳng phải là việc xấu, nó
chỉ là để bạn biết rằng trong cuộc sống phức tạp này “không nên hại người nhưng
lúc nào cũng phải đề phòng người hại mình”. Chúng ta phải học cách “tính toán” ở
mọi nơi, mọi lúc trong công sở, trong các quan hệ giao tế, trong các mối quan hệ
bạn bè, thậm chí phải “thận trọng” đối với cả những người thân yêu của
mình.
Trên
thương trường bắt buộc phải có sự tính toán và thủ đoạn nhất định để đảm bảo
mình đạt được lợi ích lớn nhất, đồng thời những toan tính và thủ đoạn đó cũng là
một chiếc ô che chở để đảm bảo cho những lợi ích mà ta đạt được không bị suy
suyển hoặc mất đi. Do đó, tính toán và thủ đoạn đều không thể coi là những biểu
hiện không chân thành của một người, càng không nên cho rằng đó là những trò
gian trá, lừa lọc của những thương gia. Nói cách khác, không chỉ giới thương gia
mà cả đối với những người làm nghề khác, sẽ chẳng có ai đạt được mục đích nếu
không phải tính toán và dùng đôi chút thủ đoạn. Có thể nói, tính toán và thủ
đoạn hoàn toàn không phải có nghĩa xấu; tính toán và thủ đoạn đúng đắn không
những sẽ là thứ vô hại mà còn hoàn toàn có lợi, đó cũng là sự thể hiện bản lĩnh
xử thế và giải quyết công việc mà mỗi người cần phải có. Đương nhiên những thứ
này cũng là con dao hai lưỡi, nếu sử dụng không khéo thì rất dễ làm hại người
khác. Chỉ có những người muốn đạt được lợi ích mà bất chấp thủ đoạn từ giả mạo
hàng hoá, hãm hại người khác, thậm chí ép cho đối phương phải khuynh gia bại sản
để trục lợi, bất chấp việc vi phạm pháp luật, phá vỡ hoạt động kinh tế bình
thường để đạt mục đích cá nhân... mới là phần tử xấu xa, vô đạo đức, không thành
thật, mất tính người, những người đó là loại bần tiện trong giới thương
nhân.
Tính
toán có thể cho phép bạn dẹp bỏ những trở ngại trên con đường công danh, sự
nghiệp giúp cho con đường ấy trở nên bằng phẳng và thênh thang hơn; ngoài ra nó
còn giúp bạn xử sự một cách đúng đắn với mọi người, từ đó bạn có được sự tôn
trọng, cũng như công việc của bạn sẽ thuận buồm xuôi gió và bạn sẽ hoàn thiện
được chính mình.